Νέος ΚΟΚ: Μείωση ορίων ταχύτητας και αυστηρές ποινές για χρήση κινητού

Νέος ΚΟΚ: Μείωση ορίων ταχύτητας και αυστηρές ποινές για χρήση κινητού. Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας που μεταξύ άλλων προβλέπει αυστηροποίηση των ποινών για επικίνδυνες παραβάσεις, μείωση των ορίων κυκλοφορίας αλλά και επιβολή προστίμων μέσω καμερών.

Νόμος 5209/2025 – ΦΕΚ Τεύχος Α 100/13.06.2025
Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και άλλες διατάξεις.

Η πρώτη μεγάλη αλλαγή έχει να κάνει κυρίως με τη χρήση του κινητού κατά την οδήγηση. Σύμφωνα λοιπόν με το νέο πλαίσιο το οποίο θα επιβάλλει ο Νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας

• την πρώτη φορά που θα πιάνεται κάποιος οδηγός να οδηγεί με το κινητό στο χέρι, το πρόστιμο θα είναι 350 ευρώ και αφαίρεση του διπλώματος για 30 ημέρες,

• τη δεύτερη φορά, δηλαδή σε περίπτωση που κάποιος πιαστεί υπότροπος να οδηγεί έχοντας το κινητό τηλέφωνο στο χέρι, το πρόστιμο θα ανέρχεται πλέον στα 1000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 180 ημέρες

• την τρίτη φορά που θα έχουμε υποτροπή, δηλαδή δεύτερη φορά, το πρόστιμο θα είναι 2.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για ένα έτος

Αξίζει να σημειωθεί πως η νέα μεγάλη αλλαγή έχει να κάνει κυρίως και για τους δικυκλιστές, αφού για πρώτη φορά, ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας θα προβλέπει πρόστιμα ακόμη και για τους συνεπιβάτες μηχανής, οι οποίοι δεν θα φορούν το κράνος ασφαλείας. Μέχρι τώρα, το πρόστιμο επιβαλλόταν κανονικά στον αναβάτη της μηχανής, στον οδηγό δηλαδή, πλέον θα υπάρχει πρόστιμο και για κάποιον ο οποίος ανεβαίνει σε δίκυκλο και δεν φοράει το κράνος ασφαλείας.

Αλλαγές προβλέπει ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και για τα όρια ταχύτητας, αφού στην ουσία μειώνει τα όρια ταχύτητας για την κυκλοφορία μέσα στην πόλη και αυξάνει την κυκλοφορία εκτός αστικού ιστού. Συγκεκριμένα αυτά διαμορφώνονται ως εξής:

• 30 χιλιόμετρα την ώρα για δρόμους μικρού πλάτους, χωρίς νησίδα, για παράδειγμα σε γειτονιές μπροστά από σπίτια ή σχολεία

• 50 χιλιόμετρα την ώρα για βασικούς αστικούς δρόμους με νησίδα και

• 140 χιλιόμετρα την ώρα, όπου αυξάνεται το όριο ταχύτητας, στους αυτοκινητόδρομους, μετά ωστόσο από διαβούλευση και λόγω της μείωσης των θανατηφόρων τροχαίων.

Όσον αφορά τους αυτοσχέδιους αγώνες που στήνουν πολλοί σε διάφορα σημεία της Αττικής και σε διάφορα σημεία της χώρας, τις «κόντρες» και την υπερβολική ταχύτητα που καταγράφεται όταν αυτή ξεπερνάει ακόμα και τα 200 χιλιόμετρα την ώρα, οι ποινές θα κλιμακώνονται ως εξής:

• Στην πρώτη παράβαση που κάποιος πιαστεί να κάνει κόντρα με το όχημά του και να αναπτύσσει ιλιγγιώδη ταχύτητα, θα επιβάλλεται πρόστιμο 2.000 ευρώ και αφαίρεση διπλώματος για 1 έτος

• στη δεύτερη φορά, σε περίπτωση υποτροπής, το πρόστιμο διπλασιάζεται στις 4.000 ευρώ με αφαίρεση άδειας για 2 έτη

• στην τρίτη φορά, το πρόστιμο θα αγγίζει τις 8.000 ευρώ, ενώ ο παραβάτης θα στερείται το δίπλωμά του για 4 έτη

Σημειώνεται πως υπάρχει και μια αλλαγή που έχει να κάνει κυρίως με την πρόκληση θανατηφόρων ατυχημάτων και δυστυχημάτων, όπου θα υπάρχει ακόμη και σύνδεση με τον ποινικό κώδικα, αφού αν κάποιος προκαλέσει δυστύχημα και αφαιρέσει ζωή, εφόσον έχει καταναλώσει αλκοόλ ή κινείται με υπερβολική ταχύτητα, θα έχει πλέον και πολύ σοβαρές ποινικές κυρώσεις με φυλάκιση ακόμη και 10 ετών χωρίς αναστολή.

Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι αλλαγές που φέρνει το νέο νομοσχέδιο συνοψίζονται ως εξής:

α. Προβλέπεται η κατάταξη των παραβάσεων ανάλογα με την επικινδυνότητά τους για τη ζωή, την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα των χρηστών του οδικού δικτύου στις Κατηγορίες Ε1, Ε2, Ε3, Ε4 και Σ, οι οποίες διακρίνονται σε υποκατηγορίες και προσδιορίζονται οι κυρώσεις (διοικητικά πρόστιμα και διοικητικά μέτρα) που επιβάλλονται, κατά περίπτωση, για κάθε κατηγορία και υποκατηγορία παράβασης.

Στην κατηγορία Ε4 κατατάσσονται οι παραβάσεις με ιδιαίτερες επιπτώσεις για την οδική ασφάλεια, για τις οποίες επιβάλλεται το διοικητικό πρόστιμο και το διοικητικό μέτρο που αναφέρεται στη συγκεκριμένη σχετική διάταξη.

Οι παραβάσεις που υποδηλώνουν αντικοινωνική συμπεριφορά κατατάσσονται, πέραν των ανωτέρω κατηγοριών, και στην κατηγορία Σ για την οποία, πέραν του διοικητικού προστίμου και του διοικητικού μέτρου που προβλέπεται, επιβάλλεται και επιπλέον διοικητικό μέτρο.

β. Θεσπίζονται νέες κατηγορίες παραβάσεων και επιβάλλονται αυξημένα διοικητικά πρόστιμα, ιδίως στις περιπτώσεις υποτροπής παράβασης εντός του εκάστοτε οριζόμενου χρονικού διαστήματος, που συνδέονται ιδίως με:

• την εν κινήσει χρήση κινητού τηλεφώνου, από την οποία μπορεί να προκύψει κίνδυνος σε ξένα πράγματα και σε άνθρωπο ή να προκληθεί βαριά σωματική βλάβη ή θάνατος συνεπεία τροχαίου ατυχήματος,
• την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας κατά την κίνηση οχημάτων σε αυτοκινητόδρομους, οδούς ταχείας κυκλοφορίας και στο λοιπό οδικό δίκτυο,

• τη μη παραχώρηση προτεραιότητας σε σιδηροδρομικά οχήματα, καθώς και τη μη τήρηση των υποχρεώσεων που προβλέπονται για τη διέλευση από ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση,
• τη στάση και στάθμευση: i) σε σιδηροδρομικές ή τροχιοδρομικές γραμμές κατά τρόπο που παρεμποδίζεται η κίνηση των σιδηροδρομικών ή τροχιοδρομικών οχημάτων και ii) σε σημεία όπου παρεμποδίζεται η διέλευση οχημάτων, τα οποία εξυπηρετούν δημόσια συγκοινωνία,
• τη μη τήρηση των κανόνων συμπεριφοράς σε περίπτωση ατυχήματος,
• τη θέση σε κυκλοφορία οχήματος, οι πινακίδες του οποίου έχουν αφαιρεθεί καθώς και την οδήγηση από οδηγό που στερείται ή δεν κατέχει την κατάλληλη άδεια οδήγησης, από την οποία μπορεί να προκύψει κίνδυνος σε ξένα πράγματα και σε άνθρωπο ή να προκληθεί βαριά σωματική βλάβη ή θάνατος συνεπεία τροχαίου ατυχήματος,
• την οδήγηση αγροτικών μηχανημάτων και μηχανημάτων έργου από οδηγό που δεν έχει την κατά περίπτωση άδεια οδήγησης ή όταν αυτή έχει λήξει ή ανακληθεί ή αφαιρεθεί,
• την οδήγηση υπό την επίδραση οινοπνεύματος,
• τη ρυθμιστική πινακίδα υποχρεωτικής διακοπής πορείας (STOP) και τον ερυθρό φωτεινό σηματοδότη,
• τη μη χρήση ζώνης και κράνους ασφαλείας από τους οδηγούς καθώς και
• τη μη χρήση ειδικών μέσων συγκράτησης κατά τη μεταφορά παιδιών,
• την υπέρβαση του ορίου ταχύτητας, τη χρήση της Λωρίδας Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.),
• τη στάση ή στάθμευση σε θέση όπου βρίσκεται ράμπα διάβασης ατόμων με αναπηρία κ.α.

γ. Ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την κυκλοφορία σε πεζόδρομους, ποδηλατόδρομους, μέσα στις κατοικημένες περιοχές καθώς και στις οδούς ταχείας κυκλοφορίας και στο πρωτεύον εθνικό οδικό δίκτυο. Συγκεκριμένα:

• καθίσταται δυνατή η κυκλοφορία ποδηλάτων και Ε.Π.Η.Ο. σε πεζόδρομους,
• επιτρέπεται η είσοδος – έξοδος οχημάτων και πεζών σε ποδηλατόδρομους υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις,

• επανακαθορίζεται, μειούμενο, από την οριζόμενη ημερομηνία, το όριο ταχύτητας αυτοκινήτων οχημάτων μέσα στις κατοικημένες περιοχές.

δ. Προβλέπονται:

• η ανάθεση και στους φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων της εγκατάστασης, συντήρησης και διασφάλισης της ορατότητας και της αποτελεσματικότητας της κατακόρυφης και οριζόντιας σήμανσης των οδών αρμοδιότητάς τους (πινακίδες και διαγραμμίσεις),
• η διαγραφή του επιβαλλόμενου προστίμου για μη χρήση προστατευτικού κράνους από τους οδηγούς και τους επιβάτες μοτοποδηλάτων, μοτοσικλετών και τρίτροχων οχημάτων χωρίς κουβούκλιο, σε περίπτωση που οι παραβάτες
  προσκομίσουν παραστατικό αγοράς προστατευτικού κράνους εντός της οριζόμενης προθεσμίας,
• ο έλεγχος της κυκλοφορίας και η διαπίστωση των παραβάσεων με ειδικές ηλεκτρονικές συσκευές ή συστήματα με χρήση τεχνητής νοημοσύνης ή άλλα τεχνικά μέσα, όπως σταθερές ή κινητές κάμερες.

ε. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη διαδικασία είσπραξης των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις που διαπιστώνονται με ειδικές ηλεκτρονικές συσκευές.

Περιλαμβάνονται μεταβατικής ισχύος διατάξεις και παρατίθενται οι διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας που καταργούνται από την έναρξη ισχύος των προτεινόμενων ρυθμίσεων. Μεταξύ άλλων, καταργείται η υφιστάμενη δυνατότητα (άρθρο 28 του ν.4530/2018) προσαύξησης των επιβαλλόμενων διοικητικών προστίμων σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%) και διακόσια τοις εκατό (200%), κατά περίπτωση, με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια του παραβάτη. (Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο, δεν εκδόθηκε ποτέ η προβλεπόμενη κ.υ.α. και ως εκ τούτου δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ η δυνατότητα αυτή).

Τέλος, στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται επείγουσες διατάξεις που έχουν να κάνουν με την υπαίθρια διαφήμιση (καθορισμός χώρων που επιτρέπεται και που απαγορεύεται, πρόστιμα κλπ), την αδειοδότηση των χώρων αμαξοστασίων αστικών, ημιαστικών ή υπεραστικών λεωφορείων και εγκαταστάσεων πρατηρίων παροχής καυσίμων σε αυτά, τη συγκρότηση της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων (κατάργηση πρόβλεψης αναπληρωματικών μελών για κάθε
τακτικό μέλος και ρυθμίζονται λοιπά επιμέρους ζητήματα λειτουργίας της Αρχής), την πρόσληψη προσωπικού σε φορείς του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με συμβάσεις ι.δ.ο.χ. 8 μηνών κ.ά.

Σχετικά: Τι αλλάζει με το νέο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ)

Δημοσιεύτηκε στον Οδηγό του Πολίτη (https://www.odigostoupoliti.eu)