Σύνταξη με όρια ηλικίας κάτω από 62 έτη

Σύνταξη με όρια ηλικίας κάτω από 62 έτη: Πάνω από 20 κατηγορίες ασφαλισμένων μπορούν να βγουν στη σύνταξη με όρια ηλικίας από 58,5 έως 62 έτη. Το 2025 και το 2026 ανοίγει η δυνατότητα συνταξιοδότησης για πάνω από 20 κατηγορίες ασφαλισμένων που είχαν καταθέσει ένσημα πριν το 1993, με όρια ηλικίας από 58,5 έως 62 ετών. Αυτοί οι ασφαλισμένοι προέρχονται από τα Ταμεία του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, με τη ρύθμιση αυτή να αφορά όσους δεν επιθυμούν να περιμένουν τις αυξήσεις που αναμένονται από το 2027, λόγω του νέου νόμου που συνδέει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής.

Από τις 20 κατηγορίες, οι 10 αφορούν ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα, κυρίως από το ΙΚΑ, ενώ οι υπόλοιποι προέρχονται από το Δημόσιο. Η ρύθμιση αφορά κυρίως γυναίκες που είχαν ανήλικα τέκνα ή βαρέα ένσημα, καθώς και υπαλλήλους ΔΕΚΟ και τραπεζών.

Μεταξύ των κατηγοριών, οι γυναίκες που είχαν 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ έως το 2012 και ανήλικα τέκνα, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη, αναλόγως της ηλικίας και των ημερών ασφάλισης. Επιπλέον, εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που έχουν συμπληρώσει 35 χρόνια υπηρεσίας πριν το 2021 δικαιούνται επίσης να συνταξιοδοτηθούν πριν από τα 62 έτη.

Παράλληλα από το 2027, βάσει του νέου νόμου, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης θα συνδέονται με το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65. Τρεις είναι οι δημογραφικοί δείκτες που θα καθορίσουν αν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας από το 2027:

-Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων άνω των 65 ετών προς τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, που οδεύει προς το 60%, από 39% που είναι σήμερα.

-Ο δείκτης γήρανσης, που αυξάνεται, καθώς για κάθε 170 ηλικιωμένους άνω των 65 αντιστοιχούν 100 νέοι εργάσιμης ηλικίας για να τους αναπληρώσουν.

-Ο δείκτης γονιμότητας, που μπορεί να βελτιώθηκε οριακά από 1,3 παιδιά το 2018 σε 1,5 παιδιά το 2022, αλλά υπολείπεται του 2,1, που είναι στις ανεπτυγμένες χώρες.

Στη χώρα μας η νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης από το έτος 2021 και μετά, που θα προσαρμόζει την ηλικία συνταξιοδότησης ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής κάθε τρία χρόνια. Οι προσαρμογές του 2021 και του 2024 δεν έγιναν, καθώς τα όρια ηλικίας αφενός μεν είχαν ήδη αυξηθεί με το τέλος των μεταβατικών διατάξεων και από 1/1/2022 ισχύουν οι γενικοί κανόνες για πλήρη σύνταξη στα 62 με 40 έτη και σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, αφετέρου δε η αύξηση του προσδόκιμου ζωής αλλοιώθηκε από την πανδημία. Ως εκ τούτου ο επόμενος σταθμός που θα εξεταστεί εάν και πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας εφόσον έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής είναι τα έτη 2027 και 2030. Αν και εφόσον διαπιστωθεί ότι αυξήθηκε το προσδόκιμο ζωής τότε αυτομάτως θα αυξηθούν και τα όρια ηλικίας από το 2027.

Η διαδικασία αυτή θα επαναλαμβάνεται κάθε τρία χρόνια, οπότε στα τέλη του 2029 θα εξεταστεί αν και πόσο ανέβηκε το προσδόκιμο ζωής ώστε να αποφασιστεί εκ νέου η αύξηση στα όρια ηλικίας από 1/1/2030. Το ίδιο θα γίνει και το 2033, κ.ο.κ.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το προσδόκιμο ζωής στους άνδρες άνω των 65 ετών από 18,8 έτη το 2019 αυξάνεται στα 20 έτη ως το 2030 ενώ αντίστοιχα στις γυναίκες από 21,8 έτη αυξάνεται στα 22,9 έτη.

Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας με βάση την πρακτική του ΟΟΣΑ μπορεί να εφαρμοστεί με αναλογία 1 προς 1, με αναλογία 1 προς 2/3 και με αναλογία 1 προς 1/3.

Δημοσιεύτηκε στον Οδηγό του Πολίτη (https://www.odigostoupoliti.eu)