Υποχρεωτική ασφάλιση επιχειρήσεων για φυσικές καταστροφές, πρόστιμα και εξαιρέσεις. Με Κοινή Υπουργική Απόφαση που εξέδωσαν τα υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ρυθμίζονται όλα τα ζητήματα που αφορούν την υποχρέωση ασφάλισης επιχειρήσεων έναντι φυσικών καταστροφών, η οποία τέθηκε σε ισχύει από την 1η Ιουνίου 2025.
Με το άρθρο 5 του νόμου 5116/2024, που ψηφίσθηκε την 1η Ιουλίου 2024, προβλέφθηκε η υποχρέωση ασφάλισης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού επιχειρήσεων, τουλάχιστον σε ποσοστό 70% του συνολικού ενεργητικού τους, για τους κινδύνους της δασικής πυρκαγιάς, πλημμυρών και σεισμού.
Η Κοινή Υπουργική Απόφαση προβλέπει τα εξής:
Α) Στο πεδίο εφαρμογής εμπίπτουν επιχειρήσεις, των οποίων τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα υπερβαίνουν το ποσό των 500.000 ευρώ.
Β) Από την υποχρεωτική ασφάλιση, εξαιρούνται:
α) το Δημόσιο, οι φορείς του δημοσίου τομέα και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.,
β) οι αυθαίρετες κατασκευές που αποκλείονται από την κρατική αρωγή,
γ) τα πλοία, τα τρένα, τα εναέρια και εν γένει μεταφορικά μέσα που εντάσσονται στην έννοια του εξοπλισμού,
δ). οι πάσης φύσεως εναέριες, υπόγειες και υποθαλάσσιες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των ορυχείων,
ε) αγροτικές καλλιέργειες, φυτική παραγωγή, ιχθυοκαλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο και
στ) οι νεοσύστατες επιχειρήσεις που δεν έχουν ακόμα δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις.
Γ) Επιπλέον, προβλέπεται η διαδικασία εξαίρεσης για όσες επιχειρήσεις δεν μπορούν να ασφαλιστούν, για ορισμένους ή όλους τους κινδύνους και για ορισμένα ή όλα τα στοιχεία του ενεργητικού τους.
Ύστερα από τη λήψη δύο αρνητικών απαντήσεων σε αιτήματα ασφάλισης από διαφορετικές ασφαλιστικές εταιρίες, οι εν λόγω επιχειρήσεις εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης για περίοδο δύο ετών. Αν μετά τη πάροδο αυτού του χρονικού διαστήματος, λάβουν εκ νέου δυο αρνητικές απαντήσεις από ισάριθμες ασφαλιστικές εταιρίες, η εξαίρεσή τους από την υποχρέωση ασφάλισης για φυσικές καταστροφές καθίσταται μόνιμη.
Δ) Στις επιχειρήσεις που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις της ΚΥΑ επιβάλλεται από την Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
Η υπόχρεη επιχείρηση οφείλει, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του προστίμου, να ασφαλιστεί, διαφορετικά το πρόστιμο διπλασιάζεται.
Η παρακάτω ΚΥΑ είναι μέρος μιας ευρύτερης εθνικής στρατηγικής, που στοχεύει στην εναρμόνιση της κρατικής συνδρομής και της αγοράς ιδιωτικής ασφάλισης απέναντι στους κινδύνους φυσικών καταστροφών.
Αριθμ. 96806 ΕΞ 2025 – ΦΕΚ Τεύχος Β 2810/05.06.2025
Ρύθμιση θεμάτων εφαρμογής του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 (Α’ 100).
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ – ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ – ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής
Η υποχρέωση ασφάλισης που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 (Α’ 100), αφορά επιχειρήσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα, κατά το εκάστοτε προηγούμενο φορολογικό έτος, άνω των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ με την επιφύλαξη των επιχειρήσεων που ορίζονται στο άρθρο 3 της παρούσας. Η ασφάλιση καλύπτει κατ’ ελάχιστον τον κίνδυνο από υλικές ζημιές που προκαλούνται από δασική πυρκαγιά, πλημμύρα και σεισμό στις ιδιόκτητες κτιριακές εγκαταστάσεις, καθώς και σε λοιπά στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης, όπως τον εξοπλισμό, τις πρώτες ύλες, τα εμπορεύματα, τα φορτηγά αυτοκίνητα και αυτοκίνητα επαγγελματικής χρήσης, τα μέσα παραγωγής και τα αποθηκευμένα προϊόντα και για ποσοστό τουλάχιστον εβδομήντα τοις εκατό (70%) της αξίας του συνόλου του παραπάνω ενεργητικού, με την επιφύλαξη των οριζομένων στο άρθρο 2 της υπό στοιχεία 94798 ΕΞ2025 / 30.05.2025 (Β΄2706) κοινής απόφασης των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ανάπτυξης και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Άρθρο 2
Υποχρεώσεις ασφαλιστικών επιχειρήσεων
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται νομίμως στην Ελλάδα έχουν την υποχρέωση να απαντούν εντός 30 ημερών από την περιέλευση του αιτήματος με κάθε πρόσφορο τρόπο, θετικά ή αρνητικά στα αιτήματα ασφάλισης των επιχειρήσεων, οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας. Μετά την άπρακτη παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας θεωρείται ότι έχει χορηγηθεί αρνητική απάντηση.
Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται νομίμως στην Ελλάδα έχουν την υποχρέωση να αποστέλλουν κάθε είδους στοιχεία που απαιτούνται στις υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο άρθρο 4.
Άρθρο 3
Εξαιρέσεις από την υποχρέωση ασφάλισης
Από την υποχρέωση ασφάλισης της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 (Α’ 100) εξαιρούνται:
α. Οι φορείς του δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143) και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.,
β. οι αυθαίρετες κατασκευές που εξαιρούνται από την κρατική αρωγή,
γ. τα πλοία, τα τρένα, τα εναέρια και εν γένει μεταφορικά μέσα που εντάσσονται στην έννοια του εξοπλισμού,
δ. οι πάσης φύσεως εναέριες, υπόγειες και υποθαλάσσιες υποδομές, συμπεριλαμβανομένων των ορυχείων,
ε. αγροτικές καλλιέργειες, φυτική παραγωγή, ιχθυοκαλλιέργειες και ζωικό κεφάλαιο,
στ. οι νεοσύστατες επιχειρήσεις που δεν έχουν ακόμα δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις,
ζ. οι επιχειρήσεις οι οποίες έλαβαν τουλάχιστον δύο (2) αρνητικές απαντήσεις σε αιτήματα ασφάλισης από διαφορετικές ασφαλιστικές εταιρείες. Η εξαίρεση αυτής της περίπτωσης ισχύει για δύο (2) έτη. Μετά την παρέλευση των δύο (2) ετών, η επιχείρηση οφείλει να αιτηθεί ξανά την ασφάλιση της. Στην περίπτωση που λάβει εκ νέου δύο (2) αρνητικές απαντήσεις, η επιχείρηση εξαιρείται από την υποχρέωση ασφάλισης της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 για το μέλλον, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη ενέργεια εκ μέρους της. Εάν η αρνητική απάντηση και από τις δύο ασφαλιστικές εταιρίες αναφέρει έναν ή και περισσότερους κινδύνους, για τους οποίους δεν μπορεί να ασφαλιστεί η υπόχρεη επιχείρηση, η εξαίρεση καταλαμβάνει μόνο αυτόν ή τους συγκεκριμένους κινδύνους. Εάν η αρνητική απάντηση και από τις δύο ασφαλιστικές εταιρίες αναφέρει ορισμένα στοιχεία του ενεργητικού, για τα οποία δεν μπορεί να ασφαλιστεί η υπόχρεη επιχείρηση, η εξαίρεση καταλαμβάνει μόνο τα στοιχεία του ενεργητικού που δεν είναι ασφαλίσιμα. Σε περίπτωση που η αξία των μη ασφαλίσιμων στοιχείων του ενεργητικού υπερβαίνει το 30% του συνόλου του ενεργητικού, τότε η υποχρέωση ασφάλισης περιορίζεται στο σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού που είναι ασφαλίσιμα.
Άρθρο 4
Διοικητικές κυρώσεις στην περίπτωση μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης
Στις επιχειρήσεις της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 που δεν τηρούν την υποχρέωση ασφάλισης της παρ. 2 του ίδιου άρθρου επιβάλλεται από την Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ύψους δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ στην υπόχρεη επιχείρηση. Η υπόχρεη επιχείρηση οφείλει, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της πράξης επιβολής του προστίμου, να συμμορφωθεί με την ως άνω υποχρέωση ασφάλισης, διαφορετικά το πρόστιμο επιβάλλεται στο διπλάσιο του αρχικώς επιβληθέντος. Η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.)προς τον σκοπό της διαπίστωσης των παραβάσεων της υποχρέωσης ασφάλισης της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024 δύναται να διαλειτουργεί με το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, και με πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και των Ασφαλιστικών Εταιρειών, προκειμένου να αντλεί στοιχεία και να εκτελεί διασταυρώσεις.
Άρθρο 5
Οι υπόχρεες σε ασφάλιση επιχειρήσεις αποκλείονται από κάθε επιχορήγηση κρατικής αρωγής, συμπεριλαμβανομένης της στεγαστικής συνδρομής, για υλικές ζημίες στα περιουσιακά στοιχεία που αναφέρονται στην παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 5116/2024, σε περίπτωση επέλευσης των κινδύνων της δασικής πυρκαγιάς, πλημμύρας και σεισμού, από 1ης Ιουνίου 2025 και μετά.
Άρθρο 6
Έναρξη ισχύος
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Δημοσιεύτηκε στον Οδηγό του Πολίτη (https://www.odigostoupoliti.eu)
